Wat zeg je tegen iemand die rouwt?

Uitgelicht: Tempo Original Zakdoekjes

Tempo 3-in-1 zakdoeken zijn fluweelzacht, wasmachinebestendig en biologisch afbreekbaar. Altijd bij de hand, in een ...

Nu kopen

Het is moeilijk om te weten wat je moet zeggen tegen iemand die een dierbare heeft verloren. Je voelt je misschien een beetje ongemakkelijk of onervaren om over zo'n onderwerp te praten. Maar dat is niet erg; zo hebben we ons allemaal wel eens gevoeld in bepaalde situaties.

Iedereen gaat anders om met rouw. Dat is juist een van de grootste uitdagingen als je wil weten hoe je steun kunt betuigen aan een rouwende vriend. Wat zeg je als iemand dood is? Hoe snel moet je contact opnemen? Het belangrijkste om te onthouden is dat je er voor hen bent, klaar om te luisteren of te helpen.

Hier zijn wat manieren om iemand die rouwt op een liefdevolle manier te steunen:

Condoleren – hoe doe je dat?

Laten we beginnen met te herhalen dat het heel moeilijk is om te weten welke troostende woorden bij rouw gepast zijn. Dus hoe graag je ook je steun wilt geven aan de persoon die iemand verloren heeft, laat dit even wachten. In dit stadium gaat het erom te erkennen wat er gebeurd is en te laten weten dat je er voor hen bent, wanneer zij er klaar voor zijn.

Wat er nu verder moet gebeuren, hangt af van je dierbare. Als hij of zij bij je terugkomt, laat hem of haar dan het gesprek leiden. Misschien wil je vriend niets anders doen dan schreeuwen en gillen. Of juist verhalen vertellen. Of misschien over iets heel anders praten. Rouwen beïnvloedt iedereen op verschillende manieren.

Soms moet je gewoon beschikbaar zijn en bereid zijn je aan de rouwende aan te passen.

Praktische manieren om iemand die rouwt te steunen

• Wees vriendelijk. Vriendelijkheid en geduld hebben een positief effect op mensen die rouwen, al beseffen ze dat op dat moment niet. Wees er voor ze als ze dit nodig hebben, maar wees ook bereid om ze de ruimte te geven. 
  
  
• Probeer je in te leven. Probeer je in te leven in de nabestaande. Het zal pijnlijk zijn voor de nabestaande als je hem of haar ontwijkt, omdat jij niet weet wat je moet zeggen. Warme en oprechte aandacht is belangrijk. Probeer geen oplossingen aan te dragen of de persoon op te beuren.
  
  
• Vat het niet persoonlijk op. Door verdriet kunnen mensen dingen zeggen of doen die ze normaal niet zouden zeggen of doen. Je kunt dat over je heen laten komen en je er niet door laten beledigen. Zij hoeven niet bezig te zijn met jouw negatieve reactie op hun rouwproces.
  
  
• Luister. Het vinden van de juiste woorden is vaak een aandachtspunt (zoals we zullen onderzoeken in het volgende deel), maar het belangrijkste is vaak toch om te luisteren naar wat ze zeggen. Je hoeft de rouwende niet te onderbreken of van onderwerp te veranderen. Wat zeg je als iemand sterft? Als je niet weet wat je moet zeggen, zeg dat dan gewoon.
  
  
• Wees tevreden met stilte. Soms hebben mensen behoefte aan gezelschap zonder enige druk. Dit kan betekenen dat je gewoon in stilte zit. 
  
  
• Bied specifieke hulp. Het is verleidelijk om te vragen 'hoe kan ik helpen?', maar dat kan lastig zijn voor hen om te beantwoorden. De Harvard Medical School raadt aan om in plaats daarvan concreter te zijn. Bijvoorbeeld: 'Ik ga naar de supermarkt, wat kan ik voor je halen?' Of: 'Ik ga dit weekend met de kinderen naar het park, op welke dag kunnen jouw kinderen het beste mee?' Of: 'Welke telefoontjes kan ik voor je plegen?'

Wat zijn de juiste troostende woorden bij rouw?

Als je eenmaal de eerste steun hebt geboden bij het horen van het nieuws, zul je waarschijnlijk op zoek gaan naar manieren om iemand die rouwt te steunen in de dagen die volgen. Dit kan het moment zijn om te vragen hoe hij of zij zich voelt. Misschien is hij of zij er klaar voor om te praten over het verlies. Als dat zo is, is het goed om dat gesprek te voeren en daarbij rekening te houden met de gevoelens van je vriend.

Leef je in en bied steun. Dat is alles wat je kunt doen, of zou moeten doen, in dit stadium. Rouwen is een proces en het moet beetje bij beetje gebeuren. Het kan allemaal nog heel vers zijn, dus het is het beste om je te laten leiden door hoe je dierbare reageert.

Hoe condoleer je iemand bij een begrafenis?

Voor sommigen is dit het moeilijkste deel, terwijl dit voor anderen het moment is om het leven van hun dierbare te vieren. Nogmaals, je zult hier waarschijnlijk geen idee van hebben totdat het gebeurt. Jouw taak in deze tijd? Blijf ondersteunend en luister naar alles wat de nabestaanden te zeggen hebben. Dit is echter ook een goed moment om meer praktische hulp te bieden.

Tot nu toe ging het vooral om emotionele steun, maar nu kun je ook proberen om op andere manieren behulpzaam te zijn. Het kan gaan om praktische zaken zoals het regelen van de begrafenis, boodschappen doen, op de kinderen passen enz. Je krijgt een goed idee van wat je vriend nodig heeft door gewoon het onderwerp aan te snijden en gericht te vragen wat je kunt doen om te helpen.

Een rouwende vriend blijven steunen

Hoewel een begrafenis voor sommigen een afsluiting vormt, zal het verdriet daarna waarschijnlijk nog een hele tijd voortduren. En misschien vind je het nog steeds moeilijk om te bedenken wat je moet zeggen tegen iemand die rouwt. Jij kent die persoon het beste en je weet wanneer het juiste moment komt, maar geleidelijk aan kun je beginnen om er met hem of haar over te praten.

Praat, afhankelijk van de situatie en omstandigheden, over de overledene. Moedig je vriend of vriendin misschien zachtjes aan om dierbare herinneringen op te halen. Dit zal waarschijnlijk nog steeds erg emotioneel zijn, maar het vieren van iemands leven kan helpen om positievere emoties op te wekken en ook helpen bij de verwerking op lange termijn.

Een groot deel van de ondersteuning is dat je er niet van uit moet gaan dat het goed gaat, ook al lijkt dat zo. Blijf contact houden en wees beschikbaar als je dierbare een zware dag of een rottig moment heeft (die hebben we allemaal, vooral tijdens de rouw). Nu we het er toch over hebben: noteer belangrijke data zoals verjaardagen en neem op die dagen contact op met je vriend(in). Hij of zij zal het nooit vergeten, maar het feit alleen al dat jij het je ook herinnert kan de hoognodige troost bieden.

Onthoud dat er geen juiste woorden zijn om iemand die rouwt te steunen. Het is echt lastig en iedereen reageert anders. Het gaat echter niet alleen om je daden en woorden; het belangrijkste is dat je er gewoon voor hem of haar bent.